ماجرای تحصیل میرزاکوچک خان در کوچه امامزاده یحیای تهران ، اولین شهید مشروطیت در این مسجد گلوله خورد - آقای ابوالفضلی

به گزارش آقای ابوالفضلی، مسجد و مدرسه ای مذهبی است با معماری فاخر و قدمتی به میزان عمر قاجار. خاستگاه جنبش مشروطیت است و شخصیت های بزرگی در آن درس خوانده اند که میرزا کوچک خان جنگلی یکی از آنهاست.

آقای ابوالفضلی - نصیبه سجادی: صحبت از مسجد معمارباشی است که حاج ابوالحسن اصفهانی سال 1265 به زیباترین شکل آن را ساخت و به نام خود او ماندگار شد. ورودی مسجد و مدرسه مذهبی معمارباشی در کوچه امامزاده یحیی(ع) در منطقه 12 است. مانند همه بناهای مذهبی و قدیمی دارای هشتی زیبا و دالانی نیمه تاریک است که به حیاط آن می رسد. کتیبه ای سنگی که بر سردر آن کار شده به خط محمدابراهیم تهرانی، مشهور به میرزا محمود، و حجاری آن هنر دست استاد عبدالرسول حجار است. معماری بنا ساده و زیباست با کمترین تزیینات. تنها قسمتی که با شیشه های رنگی آراسته شده شبستان مدرسه در قسمت جنوب غربی حیاط است. حیاط مدرسه هم با حوض بزرگی که در میانه اش قرار گرفته صفایی خاص به مجموعه بخشیده است.

اولین شهید مشروطیت

بخش مهمی از تاریخ مردم ایران در مدرسه معمارباشی رقم خورده است در زمان مشروطیت، وقتی که جوان 22ساله طلبه ای که اینجا درس می خواند در ماجرای مشروطیت تیر می خورد و در همین مدرسه به شهادت می رسد تا عنوان اولین شهید مشروطه به او و این مدرسه تعلق گیرد. داستان هم این بود که وقتی قزاق های عین الدوله برای دستگیری شیخ محمد واعظ اصفهانی، روحانی مشروطه خواه، به امامزاده یحیی می روند طلبه های مدرسه معمارباشی مانع این کار می شوند. درگیری که زیاد می گردد سیدعبدالحمید، طلبه جوان، تیر می خورد و به شهادت می رسد. شهادت این طلبه نقطه شروع حرکتی می گردد که خاتمه آن پیروزی جنبش آزادیخواهانه مردم و شروع دوره تازه در تاریخ سیاسی ایران است.