با مشهورترین بیابان های سیاره زمین آشنا شوید - آقای ابوالفضلی

به گزارش آقای ابوالفضلی، در این گزارش نگاهی دقیق به برخی از معروف ترین بیابان های جهان خواهیم انداخت.

به گزارش گروه وبگردی آقای ابوالفضلی،منطقه بیابانی به مکان هایی گفته می شود که بارش در آن ها کم و از نظر پوشش گیاهی فقیر هستند، همچنین اختلاف دمای روز و شب در این مکان ها زیاد است. بیابان ها از جالب ترین و در عین حال ترسناک ترین و رازآلودترین مکان های سیاره ما هستند.

1- بیابان گبی

صحرای گبی یکی از مشهورترین بیابان های آسیاست و قسمت های زیادی از شمال و شمال شرق چین و قسمت جنوبی مغولستان را در بر می گیرد. بیابان گبی از نوع بیابان های سایه بارانی است، به این معنا که ابر های اقیانوس هند از طریق فلات تبت مسدود می شوند و اجازه نمی دهند که بارش در این منطقه شکل گیرد. این حالت باعث ایجاد شرایط بسیار خشک و تشکیل بیابان در این منطقه شده است.

طول این کویر حدود 1500 کیلومتر و عرض آن حدود 800 کیلومتر است و مجموع مساحت آن چیزی بالغ بر 1295000 کیلومتر مربع می باشد. این صحرا همچنین یک کویر سرد محسوب می شود که گه گاهی یخ و برف تپه های شنی آن را می پوشاند، که علت اصلی این پدیده قرارگیری صحرای گبی نواحی شمالی و ارتفاع بین 910 تا 1520 متری آن از سطح دریا است.

2- بیابان نامیب

صحرای نامیب 2000 کیلومتر در امتداد سواحل غربی آفریقای جنوبی کشیده شده است. این صحرای ساحلی در کشور های نامیبیا، آنگولا و آفریقای جنوبی واقع شده است و کاملاً خالی از سکنه است.

این بیابان به پهنای حدود 200 کیلومتر مساحتی در حدود 81000 کیلومتر مربع را پوشش می دهد. شرایط آب و هوایی در این کویر بسیار طاقت فرسا و متغیر است، به طوری که درجه حرارت در روز های تابستان به 45 درجه سانتی گراد می رسد و در عین حال شب ها به زیر صفر هم ممکن است برسد. ویژگی جالب دیگر این صحرا این است که بیشتر گونه های جانوری بومی که در صحرا های دیگر جهان زندگی می کنند در این صحرا نیز وجود دارند.

3- بیابان سونورا

صحرای سونورا در آمریکای شمالی واقع شده و بخش های زیادی از قسمت جنوبی ایالات متحده آمریکا و بخش های شمالی مکزیک را در بر می گیرد. این بیایان گرم ترین بیابان مکزیک است و به خاطر داشتن گیاهان بومی منحصر به فرد به ویژه کاکتوس ساگارو معروفیت جهانی دارد.

مساحت این صحرا چیزی در حدود 260000 کیلومتر مربع است و منطقه ها وسیعی از ایالات آریزونا و کالیفرنیا در استان متحده و سونورا، باخا کالیفرنیا و باخا کالیفرنیا سور در مکزیک را شامل می شود. جالب است که چندین شهر بزرگ در این منطقه بیابانی واقع شده اند که از جمله آن ها می توان به شهر فینیکس در آریزونا با نزدیک به 5 میلیون نفر جمعیت اشاره نمود.

4- بیابان بلک راک

بیابان بلک راک در منطقه حفاظت شده ملی راستا پرندگان مهاجر (بین کویر صخره سیاه و تنگه صخره بلند) واقع شده است و در حقیقت کویری ماسه ای در 160 کیلومتری شمال رینو، استان نوادای آمریکا می باشد. این کویر بخشی از حوضه آبریز بزرگ در نوادا است و بقایای یک دریاچه باستانی خشک شده بنام دریاچه لاهونتان می باشد. مساحت این صحرا حدود 120 هزار هکتار است و از طریق دو سلسله از رشته کوه های صخره سیاه محصور شده است. این منطقه به علت وجود پدیده ها و عوارض آتشفشانی و زمین گرمایی بیشماری که در خود جای داده است (همچون آبفشان ها)، معروفیت فراوانی دارد.

5- بیابان صحرا

بیابان صحرا در آفریقا واقع شده است و تقریبا کل قسمت شمالی این قاره را در برمی گیرد. بیابان صحرا از کوه های اطلس در شمال غربی آفریقا تا دریای سرخ در شرق امتداد دارد. این کویر بزرگترین کویر گرم در جهان است و بعد از قطب جنوب و قطب شمال، سومین کویر از نظر وسعت به شمار می آید.

طول این بیابان تقریبا 4800 کیلومتر، عرض آن 1800 کیلومتر و و مساحتش بیش از 2/9 میلیون کیلومتر مربع است. آنچه این بیابان را مجذوب کننده تر می کند، تغییراتش در طول زمان است. این منطقه همواره کویری نیست و در دوره های 20 هزار ساله از کویر به چمنزار های ساوانا تغییر می کند.

6- بیابان موهاوی

کویر موهاوی در جنوب غربی ایالات متحده واقع شده است و منطقه های از کالیفرنیا، نوادا، یوتا و آریزونا را پوشش می دهد. مساحت آن 124 هزار کیلومتر مربع است که آن را به کوچکترین کویر در آمریکای شمالی تبدیل کرده است. این کویر یکی از خشکترین مکان های جهان است، زیرا در بیشتر منطقه ها کویر موهاوی سالانه کمتر از 51 میلی متر باران می بارد.

این کویر نقاط دیدنی متعددی از جمله دره مرگ را در خود جای داده که گرمترین مکان در ایالات متحده است و رکورد گرمترین دمای ثبت شده در جهان را با 57 درجه سانتی گراد به خود اختصاص داده است. لاس وگاس که یکی از مشهورترین مراکز تفریحی در جهان است نیز در دل این کویر قرار گرفته. همچنین چندین شهر متروکه که از آن ها با عنوان شهر های ارواح یاد می شود را نیز می توان به لیست جاذبه های گردشگری این کویر اضافه نمود. علاوه بر این موارد، کویر موهاوی زیستگاه یک گیاه بومی به نام درخت جوشوا نیز می باشد. نام این درخت به معنای درختی با امکان رشد انحصاری در صحرای موهاوی است و مرز های مکانی حضور این درخت را به وضوح مشخص می کند.

7- بیابان آتاکاما

بیابان آتاکاما یکی از خشک ترین مکان ها بر روی زمین است. این منطقه در غرب آمریکای جنوبی واقع شده است و زمینی به طول حدود 1600 کیلومتر و مساحت 104741 کیلومتر مربع را پوشش می دهد. در واقع این فلات کویری هم در شیلی و هم در پرو واقع شده است و از شرق با رشته کوه های آند و رشته کوه ساحلی شیلی و همچنین از غرب با اقیانوس آرام همسایه است.

از آنجا که این کویر با دو رشته کوه بزرگ همسایه است، دچار اثر سایه باران دوگانه ای است که این مکان را به خشک ترین مکان بر کره زمین تبدیل کرده است. همچنین باید اشاره نمود که کویر آتاکاما تنها کویر در جهان است که بارندگی کمتری نسبت به کویر های قطبی دارد. عمده بخش های این کویر متروک است و شامل دریاچه های نمک و منطقه ها گدازه ای می باشد. همچنین بخش زیادی از این کویر شبیه به سطح مریخ و سنگلاخی است. به همین دلیل در موارد بسیاری از این کویر برای شبیه سازی سفر های اکتشافی به مریخ استفاده می شود.

8- بیابان گریت ویکتوریا

بیابان ویکتوریا بزرگترین بیابان در استرالیا است. این کویر که در استان های استرالیای غربی و جنوبی واقع شده، دارای عرض 700 کیلومتری و مساحت 750 کیلومتر مربعی می باشد. این کویر معروفیت بسیاری دارد و اولین بار از طریق کاوشگر انگلیسی ارنست گیلز کشف شد و بنام ملکه ویکتوریا (پادشاه وقت انگلیس) نامگذاری گشت.

کویر بزرگ ویکتوریا یکی از خشک ترین منطقه ها استرالیا می باشد و طوفان های تندری شدیدی نیز در این منطقه رخ می دهد؛ به گونه ای که در هر سال حدود 15 تا 20 بار این منطقه دچار طوفان می شود. البته که بارندگی پدیده ای نادر در این کویر به شمار می آید و به همین دلیل این منطقه برای حیات بسیاری از گیاهان و جانوران نامناسب است. آن دسته از جاندارانی که در این منطقه زنده مانده اند نیز با این شرایط سخت سازگار شده اند. برخی از حیوانات این منطقه برای فرار از آفتاب طاقت فرسای کویر بزرگ ویکتوریا در ماه های تابستان که میانگین دمای روز می تواند تا 40 درجه سانتی گراد برسد، خود را در زیر شن ها دفن می کنند!

9- بیابان کالاهاری

کویر کالاهاری بزرگترین کویر در جنوب آفریقاست و در مرز 3 کشور بوتسوانا، نامیبیا و آفریقای جنوبی واقع شده است. این کویر با مساحت 900 هزار کیلومتر مربعی ششمین کویر بزرگ جهان به شمار میرود. صرف نظر از وسعت آن، کالاهاری دارای اقلیمی نیمه بیابانی محسوب می شود، زیرا میزان بارش آن بیشتر از منطقه ها بیابانی واقعی است.

این شاهکار باشکوه طبیعت شامل گودال های بزرگ نمک همچون گودال مک گادیک گادی در بوتسوانا و گودال اتوشا در نامیبیا است. این گودال ها بقایای دریاچه هایی باستانی در این منطقه هستند که در 10 هزار سال گذشته خشک شده اند. این کویر همچنین دارای طیف گسترده ای از گیاهان و درختان است و بیشتر قسمت هایش پوشیده از گیاه می باشد. اقلیم آن به این علت که در ارتفاع 600 تا 1600 متری واقع شده است، نیمه گرراستای است.

10- بیابان تار

کویر تار در مرز پاکستان و هند در گوشه شمال غربی شبه قاره هند واقع شده است. این منطقه بسیار خشک می باشد و هر ساله باران بسیار کمی را شاهد است، اما با این وجود هنوز هم جمعیت بسیار کمی از حیوانات و مردم در آن ساکن هستند. شهر جوداپور با بیش از 3/2 میلیون نفر به طور کامل در مرز های این کویر واقع شده است. چندین پارک و منطقه حفاظت شده حیات وحش نیز در کویر تار میزبان طیف وسیعی از حیوانات وحشی هستند.

به علت شرایط خشک موجود، کویر تار از بیابان زایی رنج می برد؛ مسئله ای که با کاشت گونه های مختلف درختچه ها و درختان حل شده است. این روش از حرکت تپه های شنی در کویر جلوگیری می کند و جلوی حرکت خاک خشک به سمت زمین های حاصلخیز اطراف کویر را می گیرد. آب از طریق کانال ایندیرا گاندی (بزرگترین کانال آبی هند) که بزرگترین سیستم آبیاری در جهان را تامین می کند، به کویر تار می رسد.

11- بیابان تابرناس

تابرناس منطقه ای نیمه خشک در گوشه جنوب شرقی اسپانیا می باشد. این کویر در استان آلمریا در منطقه اندلس در جنوب اسپانیا واقع شده است. این کویر نسبتا کوچک مساحتی در حدود 280 کیلومتر مربع را در برگرفته است. کویر تابرناس در 30 کیلومتری شمال مرکز استان، شهر آلمریا واقع شده است.

همچنین به علت ارتفاع نسبتا زیاد (بین 400 تا 900 متر)، بارش در این کویر کمی بیشتر از منطقه ها ساحلی آلمریا می باشد. این کویر چشم انداز بسیار مجذوب کنندهی دارد، چرا که باد و باران باعث فرسایش شده و راستا های حکاکی شده ای را در دل سنگ ها به وجود آورده است. این کویر به علت آنکه محل فیلمبرداری فیلم های وسترن در دهه 1960 بوده (از جمله مشهور ترین فیلم های کلینت ایستوود مانند خوب، بد، زشت)، معروفیتی دوچندان دارد.

منبع:دیجی رو