چرا به کبد چرب مبتلا می شویم؟ - آقای ابوالفضلی

به گزارش آقای ابوالفضلی، آمار ها نشان می دهد با توجه به ابتلای 155میلیون کودک در جهان به چاقی و بعلاوه افزایش چاقی 19.4درصدی در ایران، مهم ترین اصل و راه چاره کاهش شیوع این عارضه، پیشگیری از بروز چاقی است، زیرا این چاقی ها در حال حاضر دردسرساز شده است. شیوع کبد چرب به موازات همه گیر شدن چاقی به طور نگران کننده ای در دوران کودکی و بزرگسالی در حال افزایش است.

آنالیز ها نشان می دهد بیماری کبد چرب به یکی از شایع ترین بیماری های مزمن کبدی در کشور های پیشرفته و درحال توسعه تبدیل شده است که با انباشت چربی در کبد ایجاد می گردد.

همه اش زیر سر چاقی است

مریم محمودی، متخصص تغذیه می گوید: در سال های اخیر بلای بزرگی که بر سر بسیاری از ما آمده، تغییر سبک تغذیه است. زندگی ماشینی امروز و فست فود ها بر سبک زندگی همه ما تاثیر مستقیم گذاشته است. این تغییرات در سبک زندگی باعث افزایش میزان اضافه وزن و چاقی در کل جمعیت شده است. بچه ها و نوجوانان نیز از این تغییر مستنثی نبوده اند. بچه ها چاق بیشتر در معرض ابتلا به بیماری کبد چرب هستند. شیوع کبد چرب در بچه ها چاق در کشور های مختلف از 42.6درصد تا 77.1درصد گزارش شده است. این در حالی است که به دلیل آمار بالای چاقی در کشور ما، بچه ها هم از این اضافه وزن مصون نبوده و کبد چرب نیز به سراغ آن ها آمده است. مطالعاتی برای آنالیز شیوع کبد چرب در بچه ها اجرا شده که نشان می دهد کبد چرب به میزان 53.3 و 54.4درصد افزایش داشته است. تشخیص زودهنگام کبد چرب در بچه ها لازم است و گرچه اثربخشی چند دارو، آنتی اکسیدان ها، اسید های چرب و پروبیوتیک ها در بچه ها آنالیز شده، اما تغذیه سالم و فعالیت بدنی تنها راهبرد های پیشگیری و درمان است.

چربی های مفید، چربی های مضر

متخصصان بر این باورند که مصرف بالای اسید های چرب اشباع، چربی های ترانس، قند های ساده و پروتئین های حیوانی برای کبد مضر است. از سوی دیگر، چربی های غیراشباع مانند امگا 3، روغن زیتون، پروتئین های گیاهی و فیبر های غذایی برای کبد مفید است.

محمودی در این باره می گوید: بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی معمولا غذا هایی که سرشار از قند های ساده از قبیل نوشابه، آب میوه های غیرطبیعی و انواع شیرینی جات، مواد غذایی بی ارزش منجمد، گوشت قرمز، گوشت های فرآوری شده، لبنیات پرچرب، میان وعده های چرب، غذا های آماده را بیشتر و غلات کامل، میوه ها، سبزیجات، روغن زیتون و ماهی را کمتر مصرف می نمایند؛ بنابراین یک رژیم غذایی سالم همراه با فعالیت بدنی می تواند باعث کاهش وزن و کنترل پیشرفت این بیماری در بچه ها گردد.

او با تاکید بر این که کبد چرب در بچه ها دلایل متفاوتی دارد، ادامه می دهد: با افزایش جمعیت، آپارتمان نشینی و زندگی شهری، بیشتر بزرگسالان و بچه ها کم تحرک شده اند. در گذشته بیشتر بچه ها با انجام بازی هایی مثل فوتبال، یک قل دوقل، هفت سنگ و قایم باشک سرگرم می شدند، اما در حال حاضر تلویزیون و لپ تاپ جای آن ها را گرفته است. بی تحرکی و مصرف زیاد فست فود را می توان از مهم ترین عوامل ابتلای بچه ها به انواع بیماری ها دانست. یکی از بیماری هایی که در حال حاضر بسیار در بچه ها دیده می گردد و سلامت آن ها را به خطر انداخته، کبد چرب است. به همین خاطر شناخت و آشنایی با علائم کبد چرب در بچه ها لازم است. با این حال تشخیص علائم این بیماری در مراحل اولیه سخت است و به همین خاطر والدین باید اطلاعات خود را از علائم کبد چرب در بچه ها افزایش دهند. این کارشناس تغذیه معتقد است که برای تشخیص قطعی کبد چرب، آزمایش و سونوگرافی انجام دهید، ولی اطلاع از علائم احتمالی این بیماری می تواند به شما در تشخیص زودهنگام کبد چرب یاری کند. درد و تورم در قسمت بالا و سمت راست شکم، شایع ترین علامت کبد چرب به شمار می آید.

او شرح می دهد که پزشک معمولا با معاینه بالینی کودک می تواند التهاب کبد را تشخیص دهد. احساس خستگی و ضعف عضلانی، اختلال در توجه، ریزش مو و حساسیت پوستی، بی اشت هایی و زردی پوست از دیگر علائم این بیماری در بچه ها است. فشار خون بالا یا علائم اولیه دیابت نوع دو، از دیگر مسائلی است که به دلیل اختلال در عملکرد کبد و وجود بیماری کبد چرب در بچه ها ایجاد می گردد و نباید از آن ها به سادگی گذشت.

چاقی دلیل اصلی ایجاد کبد چرب

محمودی بر این باور است که کبد چرب به دلیل مسائل تغذیه ای در بچه ها ایجاد می گردد و به همین خاطر باید قد و وزن بچه ها در حال رشد در بازه های زمانی منظمی میزان گیری گردد. باید اضافه وزن بچه ها کنترل گردد و تغذیه بچه ها تحت نظر قرار بگیرد.

او شرح می دهد که چاقی مهم ترین دلیل برای ایجاد کبد چرب است، پس کاهش وزن نیز مهم ترین روش برای این بیماری به شمار می رود. ورزش و بازی هایی که باعث تحرک بیشتر در بچه ها می گردد، برای کاهش وزن و درمان چربی کبد در آن ها موثر خواهد بود.

این کارشناس تغذیه به این موضوع اشاره می نماید که غذا های مفید برای کبد چرب بچه ها مواردی است که در آن ها میزان قند، چربی و نمک زیاد نباشد. مصرف میوه و سبزیجات به جای غذا های سرخ شده و آماده برای پاکسازی کبد در بچه ها برترین انتخاب است. مصرف بادام و کشمش به دلیل داشتن پتاسیم، جایگزین های خوبی برای تنقلاتی مانند چیپس و پفک است.