ویروس های جهش یافته کرونا؛ آنچه می دانیم و نمی دانیم - آقای ابوالفضلی

به گزارش آقای ابوالفضلی، از سوی دیگر نتایج تحقیقات اولیه در باره این گونه جهش یافته ویروس کرونا حکایت از سرایت بالای آن در بین جوانان کم تر از بیست سال دارد؛ امری که مسئولان را در باره بازگشایی و یا عدم بازگشایی مدارس دچار تردید کرده است.

ظهور دو گونه جدید و جهش یافته از کروناویروس سندرم حاد تنفسی 2 که ما به اختصار آنرا با نام ویروس کرونا می شناسیم نگرانی های های تازه ای را در میان کارشناسان و مسئولان بهداشتی و نیز شهفرایندان کشور های مختلف جهان برانگیخته است. این ویروس که به شکل بالقوه از میزان و سرعت سرایت بسیار بیشتری برخوردار است برای نخستین بار در بریتانیا و آفریقای جنوبی یافت شد.

این گزارش سعی دارد اطلاعاتی کلی در باره گونه های جدید جهش یافته ویروس کرونا به دانسته های ما بیافزاید. همه ویروس ها جهش می یابند و این جهش هنگام تکثیر و با هدف سازگار شدن با محیط روی می دهد.

دانشمندان تا به امروز جهش های متعددی را در نوع جدید ویروس کرونا موسوم به کروناویروس سندرم حاد تنفسی 2 مشاهده کرده اند که اغلب تبعاتی در شیوه مقابله با آن ها به همراه نداشته است؛ به عبارت دیگر بیشتر این جهش ها قدرت و قابلیت انتشار ویروس را تغییر نمی دهند.

این در حالیست که برخی از این جهش ها ممکن است مزیت های خاص و ویژه ای را برای زندن ماندن بیشتر نصیب ویروس کند که از جمله آن ها بالابردن سرعت انتشار و انتقال است. این ویژگی به تازگی اواخر ماه سپتامبر در نوع جهش یافته ای از ویروس کرونا در جنوب شرق انگلستان مشاهده شد؛ کالج امپریال لندن این جهش را از نوع B117 ارزیابی کرده است.

گونه جهش یافته ویروس کرونا که اکنون VOC 202012/01 نامیده می شود قابلیت انتشار بسیار بالایی دارد و پس از شناسایی در جنوب انگلیس به سرعت در سراسر انگلستان گسترش یافت و هم اکنون در ده ها کشور در سراسر جهان از ایالات متحده تا کره جنوبی گرفته تا هند، فرانسه و دانمارک نیز شناسایی شده است.

نوع دیگر از ویروس جهش یافته کرونا که به تازگی شناسایی شده 501.V2 نام دارد. این ویروس برای نخستین بار ماه اکتبر در آفریقای جنوبی شناسایی شد و پس از آن به چند ککشور دیگر از جمله بریتانیا و فرانسه منتقل شد. هر دو گونه یادشده ویروس کرونا جهش های متعددی را به خصوص در بخش سنبله پروتئینی پشت سر گذاشته اند که این امر سبب می شود با سرعت بیشتر جذب گیرنده های سلولی شوند و سلول های بشتری را درگیر کنند.

قابلیت انتشار متفاوت

بر اساس نتایج چندین مطالعه علمی که عمدتا بر مبنای مدل سازی اجرا شده نوع جهش یافته از ویروس کرونا که در بریتانیا شناسایی شده از قابلیت و سرعت انتقال بسیار بالایی برخوردار است. گروهی از محققان بریتانیایی که طرف مشاوره دولت این کشور هستند تایید کرده اند که این نوع ویروس 50 تا 70 درصد قابلیت و سرعت انتشار بیشتری نسبت به ویروس کرونای شناخته شده دارد.

نتیجه مطالعات اولیه در خصوص نوع جهش یافته ویروس کرونا در آفریقای جنوبی نیز نشان می دهد که این گونه از نوع شناخته شده ویروس کرونا مسری تر است. اگرچه به نظر می رسد داده های اولیه در خصوص هر دو گونه جهش یافته از مسری تر بودن آن ها حکایت دارد، اما کارشناسان همچنان با رویکردی احتیاط آمیز منتظر اطلاعات و تحقیقات کامل تر برای تایید نهایی این فرضیه هستند.

در حال حاضر هنوز هیچ اطلاعات تایید شده و کاملی در خصوص خطرناک تر بودن نوع جهش یافته ویروس کرونا و شدت بیشتر عفونت ناشی از ابتدا به این نوع ویروس وجود ندارد.مرکز اروپایی کنترل و پیشگیری بیماری ها با اشاره به این مطلب در عین حال تاکید می کند که قابلیت و سرعت انتشار بالا میزان خطر ناشی از بستری شدن و مرگ و میر را افزایش می دهد.

برونو کوانیار، رئیس بخش بیماری های عفونی در آژانس بهداشت عمومی فرانسه می گوید: وقتی انتقال پذیری بیشتر باشد میزان ابتلا به ویروس نیز طبیعتا بالا می فرایند و حتی در صورتی که میزان کشندگی ویروس جهش یافته با نوع معمولی برابر باشد، این ویژگی میزان بستری شدن را بیشتر می کند و فشار بر سیستم بهداشتی را افزایش می دهد.

آدام کوچارسکی، اپیدمیولوژیست بریتانیایی نیز با استناد به داده های آماری می گوید که نوع جهش یافته ویروس کرونا اگر تنها پنجاه درصد مسری تر باشد مسائل بیشتری را از یک گونه جهش یافته با میزان کشندگی بیشتر (50 درصد بیش از گونه معمولی) به همراه دارد.

یک اپیدمیولوژیست فرانسوی و عضو شورای علمی مشاوره دهنده به دولت این کشور به تازگی اعلام کرده که نوع جهش یافته ویروسی که در بریتانیا شناسایی شده بسیار نگران کننده است.

از سوی دیگر نتایج تحقیقات اولیه در باره این گونه جهش یافته ویروس کرونا حکایت از سرایت بالای آن در بین جوانان کم تر از بیست سال دارد؛ امری که مسئولان را در باره بازگشایی و یا عدم بازگشایی مدارس دچار تردید کرده است.

یک موسسه علمی آموزشی مرجع در زمینه بهداشت در بریتانیا نیز اعلام کرده که محدودیت های اعمال شده در این کشور طی ماه نوامبر برای کنترل همه گیری ویروس تحت شرایط جدید کفایت نمی کند مگر آنکه دولت مدارس، کالج ها و دانشگاه ها را نیز تعطیل کند.

واکسن ها چقدر موثر هستند؟

در حالی که کارزار های واکسیناسیون عمومی برای برون رفت از بحران کنونی ناشی از شیوع کرونا به تازگی در بسیاری از کشور های جهان آغاز شده، اما برخی کارشناسان ظرفیت و قابلیت های واکسن های موجود را برای مقابله با انواع و گونه های جدید ویروس زیر سوال می برند.

از سوی دیگر شرکت های تولید کننده واکسن نیز بدون دادن هرگونه اطلاعات تایید شده و قطعی اعلام کرده اند در حال بررسی میزان کارایی محصولات خود بر انتشار انواع جهش یافته ویروس هستند. مرکز اروپایی کنترل و پیشگیری بیماری ها اعلام کرده که برای دو گونه جهش یافته ویروس کرونا هنوز اطلاعات کافی در دست نیست تا بتوان بر اساس آن نحوه تاثیر واکسن ها را مورد ارزیابی قرار داد.

هنری والک، از اعضای مرکز پیشگیری و کنترل بیماری های آمریکا، اما با استناد به اطلاعات موجود می گوید: متخصصان معتقدند که واکسن ها در برابر گونه های جدید ویروس نیز موثر هستند. با این حال، به نظر می رسد گونه جهش یافته ویروس کرونا که در آفریقای جنوبی شناسایی شده هنوز از حیث تاثیر پذیری نسبت به واکسن در مقایسه با نوع بریتانیایی شرایط ناشناخته و پیچیده تری دارد.

شرکت داروسازی بیون تک که به همراه شریک آمریکایی خود فایزر نخستین واکسن تایید شده برای مقابله با ویروس کرونا را به جهان عرضه کرد اطمینان داده است که در صورت لزوم قادر خواهد بود ظرف شش هفته واکسنی جدید برای مهار گونه های جهش یافته ویروس را تولید کند.

با توجه به قابلیت بالای سرایت و سرعت انتشار بیشتر گونه های جدید ویروس و اینکه هنوز میزان کارایی واکسن ها به روی این گونه ها به صورت قطعی تایید نشده، متخصصان همچنان بهترین راه برای مقابله با آن ها را توجه به توصیه بهداشتی از جمله حفظ فاصله گذاری اجتماعی، شستن مدام دست ها، تهویه فضا های بسته و دوری از اجتماعات عنوان کرده اند.

منبع: یورونیوز